Met zijn nieuwe trioalbum 'The Surrounding Green' maakt pianist Fred Hersch zijn legendarische status opnieuw duidelijk. Het is een volmaakte plaat, waarop eigen composities en zorgvuldig gekozen jazzklassiekers elkaar afwisselen. Die klassiekers krijgen in handen van Hersch, drummer Joey Baron en contrabassist Drew Gress verrassende nieuwe diepten.
Tekst: Dick Hovenga | Foto’s: Roberto Cifarelli
De terugkeer van Fred Hersch naar het voorfront van de hedendaagse jazz is op zijn minst verrassend te noemen. De pianist uit New York spreekt openhartig over de huidige fase van zijn carrière waarin hij volop optreedt.
‘Sinds ik tekende bij het grote ECM, heeft mijn carrière een enorme spurt gemaakt’, vertelt hij. ‘Ik trad natuurlijk altijd al veel op. Maar nadat de pandemie eindelijk voorbij was, kwam ook mijn eerste plaat bij ECM uit. En ineens speelde ik in de allermooiste zalen van de wereld. En die zalen zaten ook nog eens helemaal vol. Het voelde als een soort herwaardering, die door het tekenen bij ECM een enorme boost kreeg. Niet slecht voor iemand die bijna 70 is en al bijna 4 keer dood was, hè?’ Hij lacht, maar de ernst van die woorden klinkt door.
Van Palmetto naar ECM
Voor veel jazzliefhebbers was het een verrassing dat Hersch zijn vertrouwde platenlabel Palmetto achter zich liet. Bij dat label bracht hij vanaf het einde van de vorige eeuw talloze albums uit en kreeg hij alle steun om zijn muzikale ideeën te verwezenlijken. ‘Het voelde voor sommigen vreemd dat ik Palmetto verliet’, zegt hij daarover. ‘Maar een kans bij ECM krijg je maar 1 keer in je leven. Met Palmetto had ik alles gedaan wat ik wilde. Het was tijd voor iets nieuws.’
Het avontuur bij ECM begon op een onverwachte manier. Samen met de Italiaanse trompettist Enrico Rava, die al jarenlang nauw verbonden is aan het label, maakte Hersch in 2022 het grotendeels geïmproviseerde album The Song Is You. Tijdens die opnamen kwam hij in gesprek met Manfred Eicher, de oprichter van ECM. ‘We bleken het uitstekend met elkaar te kunnen vinden’, herinnert Hersch zich. ‘En van het 1 kwam het ander.’
Dat leidde tot zijn soloalbum Silent, Listening in 2024 en nu dus gevolgd door het trioalbum The Surrounding Green. ‘Met ECM achter je naam openen er nieuwe deuren. Ik speel nu ook op hun festivals, die steevast veel publiek trekken. Daarnaast merk ik dat mijn eigen solo-, duo- en trio-optredens sindsdien ook veel meer bezoekers trekken. Dat is echt een mooie ervaring.’
Bijzonder project
Het wordt duidelijk dat The Surrounding Green voor Hersch een bijzonder project is. ‘Het maken van dit album voelde als mijn eerste grote ECM-plaat’, legt hij uit. ‘The Song Is You was grotendeels opgezet door Enrico. Silent, Listening lag volledig op mijn schouders. Maar bij The Surrounding Green moest ik opnieuw van alles regelen voor de opnamen in de Auditorio Stelio Molo Lugano. Van de selectie van de stukken tot de samenstelling van het trio.’
Hersch wilde absoluut samenwerken met Joey Baron en Drew Gress, twee muzikanten met wie hij al talloze keren het podium had gedeeld. ‘Het waren voor mij de enigen met wie ik dit project wilde doen. Hun sound is onmisbaar voor de stukken die ik had geschreven en uitgekozen. Daarbij komt dat ik tegenwoordig alles als een live-sessie wil opnemen. Geen gescheiden ruimtes meer, geen koptelefoons. Ik wil de energie voelen. En zo konden we ons volledig concentreren op de muziek, in het best mogelijke geluid van de beroemde studio,’ zegt Hersch.
Dezelfde vibe als bij ‘Sarabande’
De samenstelling van het trio en de geselecteerde songs deed Hersch terugdenken aan zijn vroegere trio-opnamen met Joey Baron en de legendarische bassist Charlie Haden. In 1987 namen zij samen het album Sarabande op. ‘Ik kan niet precies verklaren waarom, maar tijdens de opnamen van The Surrounding Green voelde ik dezelfde vibe als destijds. Het was pas mijn 2e album ooit, en ik was enorm trots dat iemand als Haden met mij wilde spelen.’
Op de nieuwe plaat staat een interpretatie van Hadens compositie The First Song, een direct eerbetoon aan de bassist. ‘Het past perfect in de context van het album’, volgens Hersch. ‘Net als bij Sarabande is er een balans tussen standards en eigen werk, en die combinatie geeft de plaat een diepe gelaagdheid.’
Emotionele diepte
Bij het terugluisteren van The Surrounding Green werd Hersch getroffen door de intensiteit en de emotionele diepte van het spel. ‘Als bandleider vraag je je altijd af of je jezelf niet te veel op de voorgrond plaatst, of je je medemuzikanten genoeg ruimte geeft. Maar toen ik de recensies las en daarna het album opnieuw beluisterde, hoorde ik pas goed hoe diep de stukken eigenlijk gaan.’
Die diepte kreeg een extra lading door een tragische gebeurtenis vlak voor de opnamen. Hersch: ‘Drews broer overleed geheel onverwacht. Dat raakte ons alle drie enorm. Misschien speelde ook mee dat we inmiddels allemaal oudere muzikanten zijn. Als iemand binnen de bevriende muzikantengroep zoiets meemaakt, stem je je eigen spel daarop af. Ik hoor in ieder geval een grote emotionaliteit in de plaat, vooral in Drews spel tijdens de rustige passages. De ingetogenheid en warmte gaat hand in hand met hoorbaar plezier in het samen muziek maken.’
Een nieuwe fase
Met The Surrounding Green laat Fred Hersch horen dat zijn creativiteit onverminderd krachtig is. ‘Ik heb ook hernieuwde energie na een ziekenhuisopname vanwege een diepe inzinking’, vertelt hij nuchter. ‘Nu neem ik meer tijd tussen de optredens en ben wat relaxter geworden.’ Omdat hij vaker optreedt hoeft hij daarnaast minder te piano te oefenen. Voor albumopnamen stuurt hij de medemuzikanten tegenwoordig een lijstje met stukken.
Hij maakt hij zich wel druk over de grote onrust in Amerika. ‘De huidige president zet groepen tegen elkaar weg. Als je zelf tot een minderheid behoort, voel je die intimidatie sluipenderwijs binnenkomen.’
In muziek vindt Hersch ruimte om te ontsnappen. ‘Vooral bij optredens merk ik de steun en dankbaarheid van mijn publiek. Dan voel ik mij een gezegend man.’
The Surrounding Green – Fred Hersch Trio (ECM)
Concertdata:
1 oktober in duo met Sullivan Fortner, Bozar, Brussel
