Kika Sprangers heeft een ambitieuze compositie gemaakt voor het North Sea Jazz Composition Project met als titel 'The Way Wild Rivers Flow' in samenwerking met het Nederlands Kamerkoor. Op deze zaterdag gaat het stuk in première op het festival.
Deze tekst is een gedeelte uit het artikel dat verscheen in Jazzism magazine #6-2024. Het werd geschreven door Marieke Klomp met foto’s van Anna Perger.
Een out-of-body experience op haar 15e maakte voor Kika Sprangers duidelijk dat ze wel moest kiezen voor muziek. Nu zoveel jaren later heeft ze haar naam stevig gevestigd als saxofonist, componist, bandleider en podcastmaker. In het speciaal voor NN North Sea Jazz gecomponeerde stuk combineert ze een gemengd koor met een jazzritmesectie, aangevuld met saxofoon en trompet.
Ze was een jaar of vijftien, speelde met haar bandje op een Nijmeegs schoolfeest en weet het nog precies. ‘Alles loste op, er was alleen nog muziek die de tijd en ruimte vulde. Je zou het een out-of-body experience noemen, als dat niet zo hoogdravend en spiritueel klonk’, vertelt saxofonist Kika Sprangers. ‘Veel musici kennen het. Het gebeurt maar af en toe en je blijft er altijd naar streven.’
Voor haar was het vanaf toen duidelijk: dit was wat ze wilde. Inmiddels is ze 30 en heeft ze haar naam als sopraan- en altsaxofonist wel gevestigd. Ze heeft Edison-nominaties op zak, werd geselecteerd voor een Young VIPs tour, staat op de grote podia, is bandleider van het Kika Sprangers Quintet en – de uitgebreide variant daarvan – haar Large Ensemble. Daarnaast is ze ook nog componist en podcastmaker. Met het Large Ensemble bracht ze in november het album (In)finity uit. Als klap op de vuurpijl kreeg ze de Willem Breuker Prijs uitgereikt op 4 november jl.. Haar eigenzinnige aanpak en haar verbindende rol voor en achter de schermen worden geprezen.
Large Ensemble
Al die elementen komen naar voren bij haar Large Ensemble, waarvoor Sprangers bij het schrijven en arrangeren voor het nieuwe album het existentiële thema (on)eindigheid als uitgangspunt nam. ‘Als ik ga componeren kan ik overvallen worden door een gevoel van oneindigheid. Alsof je zwemt in een heel groot meer en overal om je heen is ruimte. Dat kan overweldigend zijn. Zoals je als kind al het heelal inkeek. Daar filosofeer ik dan op door. Kunnen wij als mensen wel een voorstelling maken van oneindigheid? En wat heeft ons besef van tijd ermee te maken? Het lijkt vaag, maar je kunt heel concreet aan de slag, met loops bijvoorbeeld, of met het verbeelden van sensaties als beklemming of vrijheid.’
Vrijheid voor eigen inbreng
Het projectorkest bestaat in de kern uit de leden van haar kwintet, toetsenist Koen Schalkwijk, bassist William Barrett, drummer Willem Romers en vocalist Anna Serierse – aangevuld met zang (Nina Rompa, Liva Dumpe, Marit van der Lei) en een blazerssectie. ‘Ik hou van de grootsheid van zo’n bezetting, maar wil temaar wil tegelijkertijd veel vrijheid bieden voor de eigen inbreng en improvisaties van de individuele musici. Ik ga altijd op zoek naar de onderlinge chemie. Dat begint bij de mensen die je kiest. Bij het schrijven hoorde ik al vooraf in mijn hoofd hoe het basklarinetgeluid van Mete Erker zich zou mengen met de fluit van Ketija Ringa Karahona. Ook dacht ik aan trompettist Alistair Payne, die dat omfloerste heeft – maar ook lekker kan prikken, en dat ronde van Morris Kliphuis op hoorn. Daar moet mijn eigen geluid dan in kunnen verdwijnen en er ook op zijn tijd bovenuit kunnen komen.’
Groepsdynamiek
Sprangers vervolgt: ‘Daarnaast let ik op hoe de persoonlijkheden elkaar aanvullen en op welke manier ze elkaar optillen. Die groepsdynamiek vind ik heel interessant. Dat gaat over leiderschap, iets waarin ik me graag verdiep (Sprangers maakte een podcastserie met leiders in de kunstsector). Van Martin Fondse, die voor het Nationaal Jeugd Jazz Orkest stond waar ik in zat, leerde ik hoe belangrijk het is iedereen op het podium medeverantwoordelijk te maken voor het geheel. Er moet ook echt iets gebeuren, iedereen moet alert zijn. Dan zit ook het publiek – als het goed is – op het puntje van zijn stoel. En als het onderling klikt, kan je zelf een stapje terug doen.’
De eerste repetitie werd een chaos. ‘Ik had iedereen gevraagd alles uit het hoofd te leren, want ik wilde de opperste concentratie die je krijgt als je loskomt van de noten en echt goed naar elkaar kunt luisteren. Maar toen de datum naderde kreeg ik steeds meer telefoontjes van bandleden: ‘ehm…ik weet niet of het helemaal gaat lukken’. Toch was het te gek, en ondanks de initiële bende werkte het. Iedereen had zich enorm ingespannen. Alistair Payne kwam aanzetten met een boekje met grafische partituren die hij zelf had gemaakt van mijn arrangementen, om ze in zijn hoofd te kunnen krijgen. Om de chemie op het podium te kunnen vangen, wilde ik heel graag dat het een livealbum werd. Liever per ongeluk wat nieuwe noten, dan dat het allemaal zo bestudeerd klinkt, hadden we vooraf afgesproken. Dat maakt het spannend. En ik ben trots op wat er nu ligt.’
Line-up tijdens NN North Sea Jazz op zaterdag 12 juli:
Kika Sprangers (saxophone); Alistair Payne (trumpet); Reinier Baas (guitar); Tijs Klaassen (bass); Jonas Burgwinkel (drums); Nederlands Kamerkoor: Bethany Shepherd, Bobbie Blommesteijn, Mónica Monteiro, Åsa Olsson, Eline Welle, Frankse van der Wiel, Albert van Ommen, Emilio Aguilar, William Knight, Gilad Nezer, Jasper Schweppe, Jouke Wijmenga (vocals).
