De zevende editie van Transition op zaterdag 9 maart in TivoliVredenburg, barste uit z’n voegen van hoogstaande acts met gevestigde namen en verfrissende nieuwkomers, zoals toptalent Emma Rawicz.
Tekst: Angelique van Os / Foto’s: Tim van Veen
Elk jaar ontvouwt Transition zich verder met een avontuurlijke line-up, zo ook in de breedte. Het festival is met twee dagen uitgebreid en voorafgaand zijn er losse concerten om in de stemming te komen. Zo stonden op vrijdag 8 maart Nederlandse vrouwen centraal tijdens Transition to Equality; een initiatief van BIM- voorzitter Fleurine Verloop, wat perfect aansloot bij International Women’s Day. En op zondag 10 maart was de vuurdoop van Transition Kids, met een speciaal jeugdig programma. Helaas lukte het niet om de nieuwe onderdelen te bezoeken, maar op de zaterdag waren we wel aanwezig.
Christian Sands
Pianist Christian Sands zagen we al vaker als sideman bij Christian McBride en Gregory Porter, en nu voor het eerst op eigen titel in de overvolle Herz zaal. Op zijn laatste plaat Be Water heeft hij zich laten inspireren door de flexibele vormen van het leven. Dat is bijvoorbeeld goed te horen in het stuk Crash. Samen met zijn strakke band beweegt de jonge pianist zich soepel in verschillende grooves en weet hij zowel melodisch als harmonisch hele soulvolle, virtuoze jazz te spelen; toegankelijk en met diepgang tegelijk. Sands combineert zijn hedendaagse sound net zo makkelijk met een stevig portie swing en vingervlugge thema’s waarin zowel hijzelf als gitarist Max Light excelleren. Een fijn begin.
Keyon Harrold
Na twee stukken snellen we ons middels vele roltrappen weer naar beneden, om nog een glimp op te vangen van Keyon Harrold. De zanger en trompettist mag in ons land vrij onbekend zijn; hij heeft echter al op 100 (!) platen meegespeeld van grootheden als Keith Richards, Jay-Z, Beyoncé, Diana Ross en rappers als Mac Miller, Eminem en Snoop Dog. Zijn eigen werk ademt – niet verwonderlijk – een flinke dosis soul, r&b en hiphop, gemixt met een moderne jazztwist. De grote zaal is echter nog een slag te ver voor de muzikant; ondanks zijn hartelijke persoonlijkheid en warme woorden, is zijn performance wat vlak en sluit zijn zang (wat onzuiver, beperk bereik en hees) niet aan bij het niveau van de band. Gelukkig geldt dat niet voor zijn trompetspel, dat wel overtuigt. Hij brengt dromerige lijnen, afgewisseld met stevige solo’s.
Frerichs en Haanstra
Helemaal bovenin bij Cloud Nine – het is weer afzien met al die trappen -, klinkt volledig nieuwe muziek van het jongste project van toetsenist Rembrandt Frerichs en bassist Mark Haanstra. De nadruk ligt op de eclectische sound van de toetsen, aangestuurd door een Fender Rhodes die een soundmachine lijkt. Frerichs tovert er namelijk net zo gemakkelijk een orgel en Wurlitzer-sound uit. Het tweetal gaat de samenwerking aan met de Amerikaanse saxofonist Chris Cheek en Jamie Peet op drums.
Jamie Peet speelt maar liefst 3 keer deze avond
Laatstgenoemde heeft het trouwens druk vanavond, want hij speelt maar liefst drie keer! Het lijkt alsof de mannen al jaren samen het podium delen, zo geolied klinkt de machine. Swingend, virtuoos, bluesy en verfijnde thema’s vol rijke melodieën worden afgewisseld door spacey soundscapes en organische vette solo’s. Cheek’s mooie tenor sound en sublieme techniek beweegt zich perfect in het geheel.
Avishai Cohen op trompet
Opnieuw dalen we af naar de Grote Zaal voor de dromerige, melancholische en tegelijkertijd frisse composities van het Avishai Cohen Quartet. Het is mooi hoezeer de Amerikaanse/ Israëlische trompettist de rust opzoekt en bewaart, vooral in het beeldende samenspel met pianist Yonatan Avishai. De geest van Ravel galmt ook door de zaal. Volgens de trompettist is het tweede gedeelte van Ravels Piano Concerto één van de mooiste stukken ooit geschreven. Cohen speelt het met verve, poëtisch en vol bezieling. Hierbij vormt hij een sterk intermezzo met bassist Barak Mori. Wanneer de band zich bij het tweetal voegt, ontstaan er kortstondige dynamische climaxen. De fraaie toegift is geschreven door Cohen’s dochter, die hij stiekem opnam en het nummer als cadeau speelde voor haar 17e verjaardag. Het nieuwe nummer ademt een mystiek sfeertje met opzwepende opbouw en de reverb van Cohen op de gedragen melodielijnen trekt de luisteraar in het stuk.
Emma Rawicz
Na een stevige hap te hebben genuttigd, kunnen we er weer tegenaan. Opnieuw is Cloud Nine favoriet, want daar maakt de veelbelovende Emma Rawicz haar debuut op Transition. We spraken vorig jaar dit grote talent van slechts 21 lentes jong, en live betovert ze de zaal met haar naturelle verschijning en uitmuntende muzikaliteit. Haar volle sound en weelderige spel op tenorsax klinkt als een frisse bries en tegelijkertijd als een oude ziel. Ze wisselt met gemak de tenor in voor de sopraan (weliswaar dezelfde sleutel, maar een hele andere embouchuretechniek), en switcht van het melancholische Middle Ground, naar uptempo en Wayne Shorter-achtige composities. Ook haar band, -pianist Ivo Neame, drummer Asaf Sirkis en bassist Kevin Glasgow- staat als een huis. Rawicz laat een verpletterende indruk achter: techniek, zuiverheid, timing, frasering en emotie, alles klopt. En dan staat ze slechts aan het begin van haar carrière!
Y-Otis
In de Pandora is vooral wat jonger publiek te vinden, dat afkomt op de experimentele maar dansbare klanken van Y-Otis. Audiomozaïek, een caleidoscoop van laagjes en soundscapes, zo zou je de muziek kunnen omschrijven. Het geesteskind van de Zweedse saxofonist Otis Sandsjö en Petter Eldh op bas en synhts is onnavolgbaar. Helaas is het geluid van bas en synths te hard en uit balans waardoor het geheel een brij wordt. De fluisterende sax sneeuwt onder. Opnieuw zien we Jamie Peet, die zijn vlammende debuut maakt in de band en flink aan de bak moet.
Non-stop psychedelische trip
In het eerste stuk speelt het viertal met verstilling en vrije vormen, vol loops, samples en soundscapes, om vervolgens te transformeren in een pulserend, explosief, vervreemde wereld. Hierin komen hiphop, drum ’n bass en avant-garde samen. Complexe bas- en drumritmes lijken hierbij in elkaar te schuiven. Toetsenist Dan Nicholls smeert alles dicht met lagen en Sandsjö ‘raast als een soort op hol geslagen paard’ door het geheel heen, met piepjes, luchttechniek en repeterende motieven. Energiek, aanstekelijk en vermoeiend tegelijk. Want er komt nogal wat informatie op je af; de muziek schuurt en schreeuwt intens. Het is een soort non-stop psychedelische trip met een zeldzaam rustmoment
Bobo Stenson
Een andere Zweed, maar van een hele andere orde, is de inmiddels bijna 80-jarige Bobo Stenson. Het verstilde openingsstuk voelt als een verademing na de lange festivaldag. De ECM-pianist wordt bijgestaan door zijn vaste trio; bassist Anders Jormin en de jongere drummer Jon Fält. Ondanks het lyrische spel zijn de twee meer uptempo stukken die volgen wat minder boeiend. Misschien doordat uitgesproken themamelodieën ontbreken. Of het raakt minder door de verzadiging.
Laura Misch
We sluiten deze zeer geslaagde editie van Transition af in de grote zaal in een zeer intieme setting. Een gewaagde keuze van de programmeurs om als afsluiter de vrij onbekende saxofoniste annex zangeres Laura Misch hier te presenteren. Ze wordt slechts begeleidt door een harpiste. De Britse vervangt Kamaal Williams die onbereikbaar was voor zowel het management als het festival, waardoor het Transition-team genoodzaakt was om de afsluiting anders in te vullen. Misch komt wat bleu over, maar probeert zich goed staande te houden. Mooi om te zien hoe het duo met eenvoudige beats en loops, aangevuld door fraai reverb gebruik, een mysterieuze en dromerige sound weet neer te zetten waarin je je wilt onderdompelen. Het samenspel met de harp is strak en de elektronische effecten verrijken de instrumentatie. Geen uitsmijter, maar de zevende editie van Transition geeft weer een goed beeld van de hedendaagse, enerverende en vooruitstrevende internationale jazzscene dat prikkelt en beroert.
