Het album Short Stories is de winnaar van de Jazzism Edison Publieksprijs 2022. De plaat werd gemaakt door Jan van Duikerens JVD4, met medewerking van John Engels, Tineke Postma, Marcel Veenendaal en de Metropole Strings. Via de Edison website kon het publiek hun keuze bekend maken voor een van de tien genomineerde albums van het afgelopen jaar. Van Duikerens plaat kreeg het overgrote deel van de stemmen. De prestigieuze onderscheiding wordt op 6 oktober uitgereikt tijdens een feestelijke avond in het AFAS Theater Leusden.
De keuze van het publiek is overduidelijk voor Stort Stories van Jan van Duikeren. Hij kreeg met afstand de meeste stemmen. Andere genomineerden waren Rembrandt Trio, Dennis van Aarssen, Lucas Santana 5tet, Dutch Swing College Band 75, Fay Claassen, David Linx & WDR Bigband Cologne, Kika Sprangers & Pynarello, Paradox Jazz Orchestra, Teus Nobel, New Cool Collective. Eerdere winnaars zijn Northern Lights van Margriet Sjoerdsma, Dennis van Aarssen en The Preacher Men. De Edison Jazzism Publieksprijs bestaat sinds 2007 en is een initiatief van de Edison Stichting en Jazzism magazine.
Edison
De Edison wordt sinds 1960 uitgereikt en is daarmee de oudste muziekprijs in Nederland. De onderscheiding is het Nederlandse equivalent van de Amerikaanse Grammy, de Duitse Echo en de Brit Awards. Naast de Edison Jazz zijn er ook muziekprijzen voor pop en klassiek.
Toen Short Stories uitkwam, verscheen het volgende interview met Jan van Duikeren in Jazzism 5-2021.
“Nooit bang om mijn eigen muziek te spelen”
Dat de pandemie ook iets moois brengt blijkt uit het nieuwe album Short Stories. Vanwege lege agenda’s lukte het trompettist Jan van Duikeren met zijn JVD4 kwartet de studio in te gaan met Metropole Orkest Strings.
Tekst: Angelique van Os
Het was een langgekoesterde wens die hij steeds uitstelde: een album maken vol ballads. Je verwacht het misschien ook niet van de altijd groovende trompettist Jan van Duikeren, bekend van onder meer Candy Dulfer, New Cool Collective, Jazz Orchestra of the Concertgebouw (JOC) en Special Request Horns. Toch schuilt er zeker een romanticus in de muzikant en schrijft hij al jaren ook langzame stukken. Bandlid John Engels weet dat als geen ander. Hij had er al zo vaak naar gevraagd, maar Van Duikeren was er volgens eigen zeggen nog niet klaar voor. Want de lat ligt hoog bij de sympathieke trompettist. Hij moest beter met de stilte kunnen omgaan en was altijd aan het touren.
Perfecte moment
Een gevolg van de pandemie was dat het perfecte moment voor het opnemen van een plaat ontstond. De Rotterdammer vertelt: “Ik ben dol op ballads en John is daar een specialist in, evenals Karel Boehlee die ook in het JVD4 kwartet speelt. Ik schoof de gedachte van een dergelijke plaat steeds voor me uit, want dat was voor mij alleen interessant als het bestaansrecht heeft tussen mijn idolen. Toch besefte ik dat we eens wat moesten gaan opnemen, want de band speelt heel goed. De uiteindelijke aanleiding was Johns vijfentachtigste verjaardag. Als cadeau wilde ik hem een concert met zelfgeschreven ballads geven. Dit zouden we opnemen in het Bimhuis. Zover kwam het niet, want corona zette hier meermaals een streep door.”
Ondertussen waren de Metropole Orkest Strings – waar Jan geen onbekende is en JVD4 bassist Aram Kersbergen ook in speelt – op de hoogte van het plan en hadden interesse om mee te doen. Vanwege alle gecancelde optredens was er ruimte in hun agenda. Van Duikeren kon zijn geluk niet op en boekte voor twee dagen de studio. Het werd een emotionele trip, waarbij de trompettist een groot risico nam en veel vertrouwen gaf aan zijn medemusici. Alle muziek werd namelijk in dezelfde ruimte in een keer opgenomen, wat de nodige inlevingsvermogen en concentratie vergt. “Er was een prachtige wisselwerking onderling en Rob Horsting heeft geweldig gedirigeerd en mede gearrangeerd. Ik heb het niet droog gehouden, John ook niet trouwens. Hij zei: ‘Haal me naar beneden, ik zit nog op een andere planeet.’ Het was magisch. Voor mij was het grootste compliment te merken dat iedereen er zo vol van was.”
“Als muzikant ben je niet bezig met kleur en afkomst, muziek relativeert en verbindt”
Gevoel centraal
Na de opnamen kreeg de plaat de titel Short Stories, want de stukken vertellen elk een eigen verhaal. Zo is er een melancholische ode aan Jans moeder, een lieve bescheiden no- nonsense vrouw. Het wat donkere Beautiful Daybreak toont de overgang van nacht naar dag. Het gedragen No Flowers is geschreven voor een zieke goede vriendin waarvan Van Duikeren destijds niet wist of ze het zou overleven. En Hope is ter nagedachtenis aan George Floyd met een mooie feature voor Tineke Postma. Verrassend is de bijdrage van Marcel Veenendaal, zanger van Di-rect, waarmee Van Duikeren regelmatig speelt. Zijn falsetlijnen in Almost Blue doen bijna vrouwelijk aan. “Dit was een van de twee standards die John heeft uitgekozen en ik had Marcel hiervoor al in gedachten. Het leek me leuk als hij en John muzikaal kennis konden maken. Ze waren erg onder de indruk van elkaar.”
Short Stories is een album waarop gevoel centraal staat. “Ik schrijf altijd het beste vanuit emotie en probeer mijn gevoelens om te zetten in iets positiefs. In het geval van Hope was ik boos op alle gebeurtenissen in de VS en de reacties die daarop loskwamen. De dood van Floyd zette alles op scherp. Als muzikant ben je niet bezig met kleur en afkomst. Muziek relativeert en verbindt. De reden dat ik graag muziek maak met mensen is juist vanwege alle verschillende karakters, kwaliteiten en culturen. Het geforceerde bewustzijn van de maatschappij vind ik een stap terug.”
Uitdaging
Het verhaal achter de coverhoes is ook intrigerend. De lieflijke en vrolijke foto van de Japanse meisjes die toegespeeld worden met trompet, verwijst naar de in 2018 plotseling overleden Rini Swinkels. “Rini was een fijne collega. Ik speelde tien jaar naast hem in het JOC. Tijdens een tournee in Tokyo blies hij zijn trompet warm op de stoep en daar kwamen deze nieuwsgierige kinderen op af. Ik wilde een hoes presenteren waarvan ik even vol zou zijn als van de muziek.”
Het gedoseerde en rake spel van de trompettist op de plaat valt op. Zowel hij als het orkest en kwartet benutten de ruimte optimaal. Ondanks de ontspannen speelwijze was het voor Jan een behoorlijke uitdaging om het repertoire goed te vertolken. “De lange en hoge noten zijn een grote fysieke belasting. Dankzij de goede voorbereiding heb ik het niet als zodanig in de studio ervaren. Ik ben nooit bang om mijn eigen muziek te spelen, daarin neem ik alle risico’s. Dan geef ik gehoor aan mijn impulsen en ontstijg ik de materie. De energie die tijdens de opnamen vrijkwam, voelde als een soort drug, als een verslavende trip. Het is voor mij dan ook de beste plaat die ik ooit gemaakt heb.”
