Jazz Middelheim is terug na een jaar afwezigheid. Het 4-daagse festival dat afgelopen weekend plaatsvond, heeft een metamorfose ondergaan na een jaar afwezigheid. Het festivalterrein van Park Den Brandt in Antwerpen ademt allure. De programmering is op zondag rauw en meer gericht op elektronica, wat muzikaal niet altijd even goed uitpakt.
Tekst: Angelique van Os | Hoofdbeeld: Jaan Van Damme-Jazz Middelheim
Jazz Middelheim bestaat al sinds 1969 en vindt al heel wat jaren plaats in het romantische Park den Brandt, aan de rand van Antwerpen. Het vierdaagse event heeft echter een metamorfose doorgemaakt, nadat het is overgenomen door Paradise City Festival en Brosella Festival. Er lijkt meer ruimte voor muzikale ontdekking en duurzaamheid staat voorop. Het festival draait bijvoorbeeld grotendeels op zonnepanelen die achter het kasteel tijdelijk zijn geïnstalleerd.
Meer allure
Het festivalterrein heeft meer allure dan voorheen. Met vrolijke eettentjes en een nieuwe opzet van drie podia. De imposante Concert Hall, waar de headliners staan, is aan de zijkanten open en bestaat uit een enorme lange koepelconstructie. Het bijzondere hierbij is dat het plafond ’s avonds verandert in een indrukwekkende sterrenhemel door de tientallen kleine lichtjes. Het podiumlicht is ook prachtig, alleen houdt het geluid nogal te wensen over. De acts op het hoofdpodium klinken veelal wollig en ongedefinieerd.
Het nieuwe, hoge buitenpodium Birdland doet wat spacey aan door het moderne design, waarbij ook hier veel met licht wordt gespeeld. Jasm is een klein podium, afgeschermd in een cirkel van doeken waar dj’s geprogrammeerd staan en mensen lekker kunnen dansen.
Adja
Op deze zondag overheersen instrumentale bands. Er staat slechts één echte vocale act geprogrammeerd, wat jammer is qua afwisseling. Dit is de 8-koppige band rondom de Belgische Adja Fassa. Een dame die flink naam maakt met haar eigenzinnige theatrale performance, imponerende stem en rijke storytelling. Adja brengt een mix van spoken word, flirt met hiphop en doet qua sound denken aan Erykah Badu, Nai Palm (Hiatus Kayote) en Esperanza Spalding. Ze brengt een afwisselende set met songs van haar nieuwe plaat Golden Retrieve Her, waar verhalen rond tatortkaarten de rode draad vormen. In de hoogte knauwt ze soms te veel wat zonde is, want ze heeft een enorm zuiver bereik.
Britse acts
Er zijn vandaag opvallend veel Britse en Belgische acts geprogrammeerd; van de 10 bands zijn bijna de helft Brits (Shabaka, Alina Bzhezhinksa HipHarp Collective, Alabaster Deplume, Speakers Corner Quartet) en zijn er 3 Belgische groepen. Het project BXL X LDN Interplay II is een 2e muzikale kruisbestuiving tussen Belgisch en Brits talent, geïnitieerd door Tomorrow’s Warriors (UK) en Brosella Festival (België). Chantal Acda begeleidde de jonge honden en zingt zelf ook enkele stukken mee tijdens het goede debuut op het hoofdpodium.
Voorspelbaarheid
Ondanks de avontuurlijke programmering op papier, is de uitvoering bij diverse UK bands een stuk minder spannend. En verzandt het geheel in herhaling, rommeligheid en voorspelbaarheid. Ook is er qua sounds bij deze bands te veel overlap, vooral wanneer Speakers Corner Quartet wordt uitgebreid met ‘familieleden’ Shabaka en musici van BXL X LDN Interplay. Alabaster Deplume valt compleet uit de toon op dit festival. De kwaliteit is – met alle respect – ver beneden de maat. Wat met name geldt voor frontman Gus Fairbairn op sax en zang. Wel eet het publiek uit zijn hand, want het is nogal een performer die geen blad voor de mond neemt.
Jan Garbarek Group
Van Jan Garbarek Group zag ik slechts het laatste half uur. De Noorse saxofonist is nog steeds in topvorm. Wat ook geldt voor de Indiase percussionist en klankkunstenaar Trilok Gurtu en de virtuose bassist Yuri Daniel. Alleen pianist Rainer Brüninghaus bleef wat op de achtergrond.
Stephane Galland
Verrassend was het duo Jeroen van Herzeele op sax en Artist in Residence Stephane Galland op drums. Ze omarmden moderne techieken volledig met modulaire synths, EWI, loops en backing tracks. Het tweetal toonden een opzwepende, afwisselende set met dansbare grooves en uitbundige solo’s.
Alina Bzhezhinska
De toonaangevende harpiste en van origine Oekraïense Alina Bzhezhinska zette een wat wisselende set neer. Waarbij ze in sommige stukken vlamde, maar vooral de stuwende bassound te veel op de voorgrond lag. Juist de ingetogen stukken – en het duet met saxofonist Toni Kofi- spraken tot de verbeelding.
Theo Croker
Bijna een jaar geleden zag ik de Amerikaanse Theo Crocker op festival International Canarias Jazz e Más. Ook nu gebruikt hij veel elektronica, wat zorgt voor een extra dimensie binnen de groep. De stevige opener met een uitzinnige solo van drummer Miguel Marcel Russell is vrij heftige binnenkomer na een volle festivaldag. Crocker past veel rhythm changes toe in sommige stukken en verandert vloeiend en overtuigend van groove en tempo, waarbij hij er wel in slaagt om bij de kern van zijn stukken te blijven. En gelukkig is er ook meer ruimte voor een open sound en dat is wel een verademing, en onder het prachtige sterrendek in de Concert Hall rol ik na Crocker zo mijn bed in.
Jazz Middelheim, 6 – 9 juni 2025, Park Den Brandt
Met dank aan Visit Antwerpen, Stiletto Inge De Pauw en Jazz Middelheim
Het verslag van maandag op Jazz Middelheim lees je hier
